Thơm lừng ngây ngất với thịt lợn khô độc đáo Tây Bắc

Với cách chế biến độc đáo thịt lợn gác bếp đã trở thành món ăn nổi tiếng và hấp dẫn của người vùng cao Tây Bắc. Món thịt khô thơm ngon này có thể để dành được cho cả năm. Để có thể chế biến thành công thịt lợn gác bếp đòi hỏi sự kỹ lưỡng và những kinh nghiệm mà chỉ có đồng bào nơi đây mới biết được.

Chỉ với những công cụ thô sơ, không sử dụng máy móc hiện đại đồng bào nơi đây lại có thể giữ được mùi vị thơm ngon của thịt lợn khô gác bếp trong suốt một năm. Một điều lạ kỳ hơn nữa theo đồng bào lợn càng treo gác bếp lâu càng ngon. Chính điều này chính là nét độc đáo và khó hiểu trong văn hóa ẩm thực vùng cao mà không phải dân tộc nào cũng có.

Thịt lợn gác bếp là một trong những món ăn dân dã, món ăn này đã có từ rất lâu và trở thành món ăn không thể thiếu trong những ngày lễ tết của người dân tộc miền núi nơi đây. Thịt lợn gác bếp mang đậm phong vị của núi rừng, khi ăn rồi mới thấy lạ và thấy khác.

Để có được món thịt treo gác bếp ngon, thì trước hết việc lựa chọn thịt phải kỹ lưỡng, thường là loại thịt lợn ba chỉ, mà không phải là thịt mông hay vai hay bất kỳ loại nào khác. Như vậy thì lớp thịt mới không quá dầy, rất dễ ngấm các loại gia vị, rất nhanh khô khi sấy và làm cho món ăn sẽ không bị khô hoặc quá mỡ.

Thơm lừng ngây ngất với thịt lợn khô Tây Bắc

Thịt ba chỉ sau khi được xả dọc theo thớ, sẽ được đem ướp với muối, cùng với rượu và tỏi, tuy nhiên tỏi phải được giã thật nhuyễn. Rượu dùng để ướp chọn loại có nồng độ cao vì trong món ăn này, bên cạnh tác dụng làm cho thịt thơm, tạo màu đỏ hồng, thì rượu còn có vai trò chính trong việc giữ cho thịt không bị phân hủy.

Thông thường ướp gia vị trong khoảng 2 ngày thì đem thịt treo lên gác bếp. Lúc này, hầu như bếp phải luôn luôn giữ lửa để có hơi ấm và khói hun lên. Để món ăn thêm mùi thơm ngọt, người ta còn cầu kỳ lấy thêm vỏ mía và bã mía làm mồi than lửa. Làm như vậy những miếng thịt cứ dần se lại, có tác dụng hút hết cái ấm, cái khói của bếp, cho tới khi thịt chuyển sang màu vàng sậm, những miếng thịt cứng lại và phần mỡ đã trong veo như vậy là hoàn tất món thịt treo gác bếp.

Khi nhà có khách quý đến, chủ nhà sẽ chỉ cần lấy thịt xuống rửa sạch với nước đun sôi rồi chế biến. Với mỗi vùng, hay mỗi dân tộc thường có cách chế biến khác nhau, nhưng riêng với người dân tộc Tày và Dao trên địa bàn khu du lịch sinh thái Na Hang cách thường làm là đem thái mỏng rồi xào với tỏi, có thể cả phần củ và lá tỏi. Ngoài ra có thêm một cách khác khá hấp dẫn đó là xào với tỏi, họ còn cho đường, chút giấm và ớt sẽ cho một món ăn vừa chua, lại vừa ngọt, thêm chút vị cay càng làm nóng thêm chén rượu đầu xuân.

Được chế biến từ thịt lợn, cộng với những gia vị đơn giản ở đâu cũng có, tuy nhiên khi thưởng thức món thịt treo gác bếp ta được một hương vị thật khó tả, chứ không hề giống món ăn nào khác. Món thịt lợn gác bếp ăn kèm với bánh chưng, thêm với dưa hành ngày tết thì quả không ai quên được hương vị đậm đà của món ăn dân dã nhưng mang đủ cái tinh túy, một nét riêng và trở thành đặc sản trong ẩm thực của đồng bào vùng cao.

Thu Vân